مديريت

آسانتيا که مهارت

By on • ( 0 )

استخدام پر مهارت کيږي، يو څوک تاسې د مهارت پر اساس استخداموي، که دنده لټوئ نو پر خپلو مهارتونو کار وکړئ، انسان پر هر څه نه پوهيږي، نو د مهارت له اړخه دوه يا درې مهارتونه راټينګ کړئ او همدا خپله پيژندنه کړئ، له دې سره دويمګړي مهارتونه هم زده کړئ.

کاروبار پر آسانتیا کيږي، هر څوک چې غواړي کاروبار وکړي بايد مشتريانو يا مراجعينو ته آسانتيا برابره کړي، يعنې د هغوی يوه ستونزه حل کړي، خلک/ مشتريان د ستونزې د حل يا ښه احساس لپاره وسايل مصرفوي، دا د ستونزې حل ښايي دوکان کې د اوبو يا انرژيو خرڅول وي يا د ټولنيزو شبکو استعمال له لارې ځان ته ښه احساس ورکول وي، هر بريالی کاروبار يوه ستونزه حلوي يا احساسات بدلوي.

مشوره ناکامي نه ده

By on • ( 4 )

مشوره وکړئ او بيا د الله پر توکل چارې ته لاس واچوئ، دا د اسلام يو تر ټولو اساسي اصل دی، له مشورې هدف مخکې لدې چې يوه چاره پيل کړئ له نورو واورئ، يا په دوامداره توګه د چارو بهترئ لپاره له نورو واروئ. مشوره د بل لخوا ستاسې لپاره د پریکړې کول نه دي، بلکې په خپله پريکړه کې د نورو نظرونو په پام کې نيول دي. يا آن که د نورو نظرونه هم په پام کې نه نيسئ لږ تر لږه دومره مو پوهوي چې ستاسې چاره ښايي له څه ننګونو سره مخ شي او څرنګه يې بهترولی شئ.

نامعلوم حالت، د مشر په توګه دا شپږې کړنلارې وکاروئ

By on • ( 1 )

زموږ ژوند په دوامداره توګه له بدلونه تيريږي، او د مشر په توګه تاسې د دې بدلون، ابهام او پيچلتياوو کچه نشئ کنټرولولای. پدې ليکنه کې موږ له شپږو لارو چارو يادونه کوو چې کولای شي له تاسې سره مرسته کوي تر څو لدې پيچلتياوو پر اغيزمنه توګه تير او لاسته راوړلې زده کړې او تجربې راتلونکي کې وکاروئ.

هره زده کړه نارامي لري، نو لومړی ګام له دې نارامۍ سره آرامه کيدل دي. د مشر په توګه بايد له (پر هر څه پوهيږم) څخه (هر څه بايد زده کړم) فکر ته ولاړ شئ. دې فکر ته تګ په خپله له تاسې سره مرسته کوي تر څو پر هر څه پوهيدو فکر له فشار او نارامئ څخه د زده کړې فکر او آرامئ ته راشئ.
د پريکړو لپاره مرستندويه اصول لرل نورو ته هم دا احساس ورکوي چې تاسې پر کومو اصولو فکر کوئ او له تاسې د څه تمه ولري، ورسره که چيرې مو پریکړې ثبات ولري نو ورسره مو اعتبار پخيږي او درسره معامله او راکړه ورکړه آسانيږي. دلته موږ د پریکړې لپاره مرستندويه اصولو پر ټاکلو غږيږو.

سمه پريکړه بايد څرنګه وي؟ په مشرۍ کې د ستونزمنو پريکړو مرستندويه اصول

By on • ( 5 )

د پريکړو کولو لپاره د يوه چوکاټ يا مرستندويه اصولو لرل له مشرانو سره مرسته کړي تر څو له خپلو تمايلاتو اخوا، د فشار لاندې حالت يا شتو معلوماتو د ارزولو په رڼا کې پریکړې وکړي. عموماً هدفي يا مستندې پریکړې آسانه وي، داسې پريکړې چې پر ټاکليو معلوماتو بنا وي او که هر څوک دا معلومات ولري نو ښايي ورته پریکړو ته ورسیږي.

د پريکړو لپاره مرستندويه اصول لرل نورو ته هم دا احساس ورکوي چې تاسې پر کومو اصولو فکر کوئ او له تاسې د څه تمه ولري، ورسره که چيرې مو پریکړې ثبات ولري نو ورسره مو اعتبار پخيږي او درسره معامله او راکړه ورکړه آسانيږي. دلته موږ د پریکړې لپاره مرستندويه اصولو پر ټاکلو غږيږو.

پريکړه او پايلې

By on • ( 16 )

خو د پریکړې او پايلو تر منځ توپير وي، پريکړه په اساسي ډول د بديلونو تر منځ د يوه ټاکل وي او د دې بديلونو ارزول او ټاکل له خپلې پروسې تيريږي. ښې پريکړې خپله پروسه لري، چې په اکثره حالاتو کې يې پريکړه کوونکی تعقيبوي. پايلې يوازې د پریکړو نتيجه نه وي، هغه څو اړخيزه پديده وي.

هر مشر نيمګړتياوې لري، پر خپلو پوه شئ – دوهمه برخه

By on • ( 2 )

په دې برخه کې هم موږ په مشرۍ کې د شخصي نیمګړتياوو بحث ته دوام ورکوو، په لومړئ برخه کې د مشر پر دوو (پر ځان له حده ډير باوري او بې حوصلې مشرۍ) عمومي نيمګړتياوو او د هغې لپاره پر ځينو وړانديزونو وغږيدو، پدې اخيري برخه کې موږ له دوو نورو عمومي نيمګړتياوو يادونه کړو.

هر مشر نيمګړتياوې لري، پر خپلو پوه شئ – لومړئ برخه

By on • ( 1 )

پر اداره د مشر د شخصيت اغيزه له ډير پخوا راهيسې ثابته ده. خو د ځينو شخصيتونو نيمګړتياوې پر اداره له ضرورت ډيره منفي اغيزه لري. هر څوک بايد پر خپلو نيمګړتياوو خبر وي، او ورسره شاوخوا خلک هم بايد خپل نږدې دوستان د هغوی له نيمګړتياوو خبر کړي، يا ورسره کار وکړي تر څو ځان بهتره کړي.

ملکيت، خدمت او ارزښتونه

By on • ( 4 )

دلته بحث د سياست نه دی، بلکې د عامه ادارو بهتره خدمتونو وړاندې کول دي، په دې هېواد کې داسې ډيرې بيلګې شته چيرې چې تکړه، پوه او ژمن افغانان کولای شي له چارواکو سره د يوې چارې بهتره سرته رسولو کې مرسته وکړي، خو د دې افغانانو ښايي يوازينئ نيمګړتيا دا وي چې ځانګړي اړخ ته د زنده باد چيغه نه وي يا هغه غوړه مالي او ژبه نه لري چې عامه چوکۍ ته رسيدو لپاره ورته اړتيا وي.

دولتي تحصيلي ادارو څخه تمې

By on • ( 5 )

د يوه هېواد تحصيلي او تعليمي ادارې د هېواد جوړونې او منل کيدونکي فکر عامولو يو تر ټولو مهمې او اغېزمنې وسيلې دي، نړيوالو تل له خپلو تعليمي ادارو څخه د خپل فکر رواجولو او آن نورو هېوادونو کې د همفکره قشر روزلو لپاره پراخه ګټه اخيستې ده، په افغانستان کې د داسې خلکو بې شميره بيلګې شته چې د نورو هېوادونو له پوهنتونونو، مدرسو، تعليمي ادارو او نورو فارغين له خپل هېواده هغه هېواد ته ډير تاويږي راتاويږي.

نااهلي او فساد

By on • ( 3 )

پر پخوانی حکومت، دولت، نظام يا هر څه يې چې بولئ، يو تر ټولو لویه ګوتنيونه د فساد وه، فساد څو شکله لرلی شي، موږ د فساد پر نورو بحثونو نه غږيږو يوازې د ادارو او عامه خدمتونو د وړاندې کولو په چارو کې پر سستۍ، لټۍ، فساد او بهانه ګيرو ته پر لارو چارو لټولو غږيږو.

کار موندنه، شخصي او مسلکي وده

By on • ( 6 )

د کرونا د وبا له کبله نړۍ له ګړندي بدلونه تيريږي، آن له وبا وړاندې هم په نړۍ کې ټکنالوژيو د کار ډول او طريقې بدلې کړی وی، او دا بدلون نن هم روان دی. اکثره خلک فکر کوي چې زده کړه يوازې تر پوهنتونونو او ښوونځيو محدوده ده او له هغې بهر بايد زده کړه ونه شي، بل ورسره د زده کړې او عملي تجربې تر منځ تضاد دی، چې ځينو سره دا فکر وي چې د کتاب هوښيار د عملي ژوند نه دی او د عملی ژوند هوښيار د کتاب ذکاوت ته په سپکه ګوري.

ترفيع او پرمختګ مو يوازې پر مهارتونو نه دی، اړيکې هم غواړي

By on • ( 13 )

آیا کله به مو احساس کړی وي چې ښه کار کوئ، ټول مو له کاره هم خوښ دي، خو درته ويل کيږي چې پرمختګ او لوړ موقف ته لا تيار نه ياست. که تاسې نه وي اوریدلي نور به مو ليدلي وي چې له همدې ځوريږي، دا په ادارو يو تر ټولو عام شکايت دی، چې له ډيرو سره دا فکر وي ولې اداره ترفيع نه راکوي او لوړ موقف نه راسپاري.

نور ناپوهه ګڼل

By on • ( 18 )

انسان تل مقابل لوري ته ټيټ فکر کوي، که څوک وايي چې دا سوونو کلونو پخوانۍ خبره يا په ناپوهو کې رواج ده او د نن انسان هوښيار دی، نو يوه نوې څيړنه چې د پوهنتون د تجارت مديريت ماسټرۍ اخيري کال په زده کوونکو کې شوې وه ښيي چې خلک مادي ګټې او معنوياتو ضعف تر ډيره نورو پورې تړي. پدې څيړنې له دې زده کوونکو وپوښتل شو چې ولې مو دا مسلک وټاکه نو ۹۲ فيصدو يې ويل چې نور يې د پيسو لپاره ټاکي خو ما د خدمت لپاره ټاکلی دی، غواړم ټولنې او ولس ته خدمت وکړم

د ټيټ پوړو کار که ځان له مسؤليته خلاصول

By on • ( 8 )

هر څوک د يوه مسؤلیت لپاره استخداميږي، بايد ټول پوه شي چې آیا خپل مسؤلیت په سمه توګه اجرا کوي او د خپل کار د سختوالي او ستونزو له کبله بايد ترې ونه تښتي، زده يې کړئ، هر څه زده کيدای شي، او هر څومره چې تاسې د نورو کار کوئ همدومره هغوی مو د اوږو بار کيږي او په پای کې ستاسې کار بل هیڅوک درته نشي کولای، د خپل کار، پرمختګ، ودې او زده کړې خپله مسؤل ياست، هر څومره ژر چې دې پرې سر خلاص شو، همدومره ژر به پرمختګ وکړئ او پر وخت به کور ته ولاړ شئ.

خپل آمر لړلو لپاره بهانې مه جوړوئ

By on • ( 7 )

په مسلکي ژوند کې به له ډيرو داسې خلکو سره مخ شوي ياست چې سپک يې در کتلي يا به يې کم ګڼلي ياست. يا به داسې آمرين به مو لیدلي وي چې په بیلابیلو شکلونو يې نورو ته سپکاوی کړی وي، ممکن د خلکو په وړاندې يې خپلو مادونانو ته سپکاوی کړی وي، شخصي حريم ته يې درناوی نه وي کړی، يا غيبت خو ډير عام دی، داسې حالات چې د يو چا نه شتون په صورت کې يې په اړه نامناسب غږيدلی وي.

دلته موږ پر دې غږيږو چې په مسلکي چاپيريال کې څرنګه د آمرينو دې نامناسب سلوک له کبله کاري چاپیريال خرابيږي، او د آمر په توګه څرنګه بايد خپل سلوک ته متوجه واوسئ.

په اداره کې د کار ښه نتيجه د خلکو نه بلکې د سيسټمونو له کبله وي

By on • ( 1 )

ادارې تل هڅه کوي چې تکړه او کاريګر خلک پیدا کړي او بيا د هغوی د کاري ظرفيت پر ښه کولو کار وکړي، چې عموماً د بشري منابعو لخوا د روزنو پر ورکولو خلاصيږي، چې عموماً د وخت پر مديريت، کاري ډلو پر کار او د افرادو پر خلاقيت او نورو ورته موضوعاتو راڅرخي. خو د نن کارکوونکي ته پر کتو چې کار يې خلاصون نه لري، ټوله ورځ بريښناليکونو ته ځوابونه وايي، په عملياتي چارو کې دخيل وي او پر حياتي/ کليدي لومړيتوبونو تمرکز نه شي کولای، نو که ووايو چې د کاري ظرفيت لوړولو دې انفرادي روزنو چندانې ښه نتيجه نه ده لرلی نو بده به مو نه وي ويلي.

دولتي چارې – پروسه که نتايج

By on • ( 2 )

دولت لپاره ولې پروسې مهم دي، ځکه چې دولت خپل صلاحيت خرڅوي، او هر چارواکی پر يوه موقف او چوکۍ ناست وي او خلکو د هغې چوکۍ لاسليک يا “اجازه” پکار وي، يعنې د دغې چوکۍ اشغالوونکی د دولت په استازيتوب دا صلاحيت لري چې تاسې ته د اجازه درکړي، نو کله چې موږ د دولت له اړخه نتيجه تعريفوو نو د هغه لاسليکونو لاسته راوړل يا پروسو څخه تيريدل مو هدف وي چې د دولت يا دولتي ادارې په چوکاټ کې بايد طی شي

راويښيدل – د چاپير له فکر خلاصون

By on • ( 3 )

د دې ليکنې هدف، څرنګه کولای شو لدې متل “چيرې چې اوسی په خوی به د هغوی سی” څخه ځان خلاص کړو.

بشري خواص په نړيواله توګه يو ډول وي، زموږ په اصطلاح کې به ورته “پر واقعيتونو سترګې پټول”، څوک به ورته “د فيل په غوږ کې ويديدل”، “څوک به ورته د فيل مرغ په څير په شګو کې سر خښول” او يا څوک به ورته “د پيشو په ليدلو د کوترې په څير د سترګو پټول” وايي، خو خبره ټوله همدې ته راځي چې پر داسې معلوماتو سترګې پټول دي چې د شخص پر مزاج برابر نه وي.

د باارزښته کارکوونکو اته نښې، څرنګه باارزښته کارکوونکي وپيژنئ؟

By on • ( 7 )

ادارې تل هڅه کوي چې تکړه او کاريګر خلک پیدا کړي او بيا د هغوی د کاري ظرفيت پر ښه کولو کار وکړي، چې عموماً د بشري منابعو لخوا د روزنو پر ورکولو خلاصيږي، چې عموماً د وخت پر مديريت، کاري ډلو پر کار او د افرادو پر خلاقيت او نورو ورته موضوعاتو راڅرخي. خو د نن کارکوونکي ته پر کتو چې کار يې خلاصون نه لري، ټوله ورځ بريښناليکونو ته ځوابونه وايي، په عملياتي چارو کې دخيل وي او پر حياتي/ کليدي لومړيتوبونو تمرکز نه شي کولای، نو که ووايو چې د کاري ظرفيت لوړولو دې انفرادي روزنو چندانې ښه نتيجه نه ده لرلی نو بده به مو نه وي ويلي.

له مدیريته تر مشرۍ، توپير او ورتګ

By on • ( 9 )

مشري له خلکو سره کار کول وي او خلک ستاسې صداقت، انسانیت او عموماً اخلاقي او سلوکي اړخونو ته ګوري، نو ځکه کله چې موږ له مشرۍ غږيږو نو داسې ګڼو چې تاسې له خلکو سره د کار کولو مهارت لرئ او خلک ستاسې خبرې ته ارزښت ورکوي، نو که څوک نه وي نو مشري پر چا کړی يا که چيرې خلک له تاسې ګوزاره نه کړي نو مشري چيرې کوئ.