مشري || ټکنالوژي || بدلون

آیا کله مو له ځان سره فکر کړی چې ولې مسلکي وده نه کوئ يا پر يوه ځای ولاړ ياست، پرمختګ پر مهال صرفنظر کيږئ يا مهمې پروژې نه درسپارل کيږي. ښايي بیلابیل دلایل ولري، خو تر ټولو مهم عنصر شخصي دی، يعنې شخص ځان پخپله وروسته ساتي، دلته موږ پر هغه اته مهمو عادتونو او دلايلو غږيږو، چې مسلکي خلک يې له ځان څخه قصداً یا غير قصدي ښيي، او د هغوی د مسلکي ودې د سستوالي سبب ګرځي.

۱. د خپل کار پر ارزښت نه پوهيدل

يو عام منل شوی اصل دی، هغوی چې څه ورته باارزښته ښکاري هغه هڅوي او وده ورکوي. ښايي تاسې ډير ښه کار کوئ خو آیا نور ترې خبر دي، آیا تاسې د ادارې لپاره د خپل کار پر ارزښت پوهيږئ. خپل آمر له خپلو برياوو خبر کړئ، پوه يې کړئ چې څرنګه تاسې له خپل مسؤلیت اخوا چاره اجرا او ادارې ته مو ګټه راوړه، که د هغه د مشتري راضي کول وو يا د ادارې د نيکنامئ کومه بله چاره وه.

همداسې که چيرې داسې څه نه کوئ چې نورو ته يې وواياست، يا داسې چاره مو نه وي کړي چې د دندې مسؤليتونو بهتره اجرا وښيي یا اضافی کار وي، نو هڅه وکړئ چې داسې چارې پيدا کړئ چې وکولای شئ نورو ته يې بيان کړئ.

۲. دفاعي کيدل

نيوکه د هیڅ چا نه خوښيږي خو د ودې او پرمختګ لپاره ترې چاره نشته، که چيرې تاسې د منفي يا ناخوښي غبرګون/ نيوکې پر وړاندې جدي او له اړتيا ډير غبرګون ښيي، نو پخپله د خپلې وده مخه نيسئ. اکثره خلک له جنجالي خلکو سره نه غواړي چې وغږيږي، که ستاسې همکاران پوه شي چې د نيوکې يا مخالف نظر اوريدو توان نه لرئ، نو ښايي ډير له تاسې لاره چپه کړي، يا ونه غواړي داسې څه درته ووايي چې “سبا درسره په جنجال واوړي”.

په طبعي توګه هر هغه څه چې موږ آزاروي موږ ترې ځان ساتو، خو د ودې لپاره ضرور ده چې شخص خپل د هوساينې له ساحې راووځي، داسې چارو ته لاس واچوي چې د پرمختګ او بهترئ سبب يې ګرځي، ښايي تاسې د نيوکې په وړاندې وواياست چې ښه نظر دی، خو وروسته خپل تعلق له هغه شخص سره خراب کړئ، هڅه وکړئ نيوکه يا ناخوښې غبرګون د خپلې ودې او پرمختګ يو فرصت په توګه وکاروئ، او د حضرت عمر (رض) پر دې وينا عمل وکړئ: چې زما اصل ملګرې هغه دی چې زما په وړاندې له غوړه مالئ ځان وساتي او ترخه خبره راته وکړي (رښتيا راته ووايي)

۳. بې فکره پرېکړې

که د خپل آمر په وړاندې غبرګون ښودل وي يا له فکر پرته د دندې قبلول وي، له بې فکره پريکړو بايد ډډه وشي. د مسلکي ژوند هره پریکړه اوږدمهاله اغېزې لري، او کولای شي ستاسې پر مالي حالت، شهرت، ورځني ژوند او کورنۍ اوږدمهاله اغېزې ولري، له هرې پرېکړې وړاندې ښه فکر او دقت پښيماني نه لري.

۴. قاطعيت نه لرل

ښايي ځينې فکر وکړي چې په مسلکي چارو کې بې طرفه پاتې کیدل به ښه وي، خو په اوږده کې د شخص په زیان تماميږي. که چيرې فکر کوئ چې يوه پريکړه غلطه ده، يا پروژه ناکامئ ته روانه ده، یا ستاسې معاش بايد ډير شي، يا داسې نورې مسلکي چارې چې نظر پکې لرئ، بهتره ده پرې وغږيږئ.

د مسلکي او څرګنده نظر قدر کيږي، خو هڅه بايد وشي چې نظر تر نظره پاتې شي، او مقابل لورې ته د تحميل احساس ورنکړل شي.

۵. ډير منفي کيدل

که چيرې په هر څه کې نقص لټوئ، يا نوو پروژو، د دفتر پاليسيو يا آی ټي د ستونزو حلولو سستوالي په اړه دوامداره شکايتونه لرئ، نو د نورو لپاره کاري چاپيريال خرابولو سبب ګرځئ. همداسې که تل په بل کې نقص لټوئ او نورو پسې خاندئ نو بیا ډېر امکان لري چې خلک درڅخه ډډه وکړي، مشران وايي چې ستاسې په مخ کې د بل چا پسې لګيا وي، ډير امکان لري چې د بل چا په مخ کې به تاسې پسې هم بد وايي.

د بل چا خندولو يا ساعت تيرولو لپاره خپل مسلکي ژوند مه خرابوئ، ډير امکان لري چې همدا د نورو خندا او غايبو پسې بد ويل ستاسې د مسلکي بدنامئ سبب شي.

۶. دروغ

دروغ په هر صورت کې دروغ دي، هر څه دليل چې ورته شخص ولري، آن که کوچني دروغ هم رسوا شي، د شخص شخصيت داغداره کوي، او لکه چې متل کا خامه ميوه پخيږي، خو چې شخص يو ځل خام شو، بیا نه پخيږي.

که په دروغو ويلو مشهور شوئ، يا مو دروغ ويل پيل کړل، مهمه نه ده چې څومره کوچني وي، يا آن که وروسته قسم خوره ريښتوني هم شئ، بيا به مو هم خلک پر دروغجن شخص پيژني، يا هغه چې پخوا يې درواغ ويل.

۷. بیحده بې نظمه

نظم د مسلکي ژوند د ودې يو تر ټولو کلیدي عنصر دی، خلک دې ته ګوري چې آیا تاسې څه واياست هغه کوئ يا نه. شخص بايد لومړی پخپله د خپلو ويناوو او ژمنو قدر وکړي، پخپله يې بايد ومني، که چيرې تاسې پخپله پر خپله خبره نه دريږئ نو له نورو تمه مه ساتئ چې ستاسې پر وينا دې عمل وکړي. که چيرې چا سره د سند وعده کوئ چې ورليږئ يې، يا ورته واياست چې د ورځې له ختمه وړاندې ورته احوال ورکوئ يا بل څه، تل هڅه وکړئ چې پر وخت او خپله خبره وفا وکړئ.

که چيرې پر خپله خبره ودريږئ، آن که کوچني ټکي هم وي شهرت مو ښه کيږي او خلک درباندې باور کوي، که نه نو ممکن خپل اعتبار له لاسه ورکړئ، او خلک په مهمو چارو کې پر تاسې ملا ونه تړي.

۸. د نوو څه نه زده کول

انسان بايد دوامداره زده کړه وکړي، عموماً خلک زده کړه له پوهنتون او ښوونځي سره تړي، خو له زده کړې هدف دوامداره بهتري ده، چې په هغې کې نوې ټکنالوژي، نوي مهارتونه، پوهه او هر څه راځي، همداسې د نن ګړندي بدليدونکي کاروباري چاپيريال کې تاسې ممکن په اوسني حالت کې ځان ډيره راحته احساس کړئ، خو يو وخت به هغه څه چې ستاسې زده وي، هغه به له بازار وتلې وي، لکه که يو څوک د فاکس ماشينونو هر څومره ماهر مستري وي، خو چې فاکس ماشين نشته نو دا به خپل مهارت چيرې وکاروي.

که اوس هم لوستلو لپاره بريښناليک چاپوئ، يا د يو څه لټولو لپاره کتابونه ګورئ او له ګوګل کار نه اخلئ، يا بیا هم له مسينجرو او نورو وسيلو کارولو ډډه کوئ، نو ممکن په تيره لسيزه کې بند پاتې ياست، ټکنالوژي به ډیر نواقص ولري، خو د مسلکي ودې لپاره يې زده کول حياتي دي.

پخپله به نه غواړئ نوي څه زده کړئ، خو ستاسې سيالان يې زده کوي، او که غواړئ چې په سيالئ کې پاتې شئ، بايد هماغه مهارتونه ولرئ چې په بازار کې ارزښت لري.

(ورته ليکنی: د برياليتوب تعريف که معیار، پوهه: پر کومه بيه، د ځان بندي – تجار او بت جوړوونکی، مخ په وړاندې)